Avondvierdaagse

Foto: Don Willems

Het is weer de tijd van de avondvierdaagse. In bijna elke stad en elk dorp wordt dit wandelfestijn georganiseerd en bijna allemaal vinden ze plaats in mei of juni. In een enkele plaats gebeurt het in augustus of september.

Ook wij hebben er afgelopen week aan mee gedaan. Bij ons kon je kiezen tussen 4 en 8 kilometer. Rozanne heeft alle vier de dagen 8 kilometer gelopen, Annika twee dagen de 4 en twee dagen de 8 en Don en ik hebben om en om met de meiden meegelopen. Het was weer beregezellig!

De oorsprong van deze typische Nederlandse traditie ligt in de wandelmarsen, die sinds 1909 werden georganiseerd door de Nederlandse Bond voor Lichamelijke Opvoeding (KNBLO). Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden deze marsen door de Duitsers echter verboden, omdat zij er zagen samenscholingen in zagen. Toch bleef er in ‘t Gooi behoefte bestaan om samen te wandelen. Daarom hebben ze daar een avondvierdaagse bedacht, die voor het eerst in 1940 werd gehouden. Al snel werden deze ook in andere plaatsen georganiseerd. Maar ook deze vorm van wandelvermaak kon niet de goedkeuring van de bezetters wegdragen en vanaf 1943 werden ze verboden.

Direct na de oorlog, in 1946, werd de draad weer opgepakt. In diverse gemeenten werden weer avondvierdaagsen georganiseerd en dat gebeurde al snel in steeds meer plaatsen. Tegenwoordig heeft bijna iedere stad en dorp zijn eigen avondvierdaagse. De meeste worden georganiseerd door de KNBLO en de NWB (Nederlandse Wandelsport Bond) die sinds dit jaar samenwerken en op 1 januari 2015 zullen fuseren. Samen zetten zij op 600 plekken het wandelfestijn op touw en doen er ruim 500.000 kinderen aan mee. En dan zijn er ook nog gemeenten, waar de wandeltocht door een andere organisatie wordt gearrangeerd, zoals hier in Wageningen.

Op de meeste plaatsen kun je kiezen uit afstanden van 5 en 10 kilometer en soms ook 15 kilometer. Zoals reeds gezegd, konden wij kiezen uit 4 en 8 kilometer.

Foto: Don Willems

De avondvierdaagse wordt vooral door gelopen door kinderen van de basisschoolleeftijd en hun begeleiders. Meestal lopen ze in groepsverband, met school, scouting of een andere vereniging, maar dit gebeurt niet overal. In Wageningen in ieder geval niet. Wel zorgen hier de meeste scholen voor een stand met drinken en lekkers voor de hongerige en dorstige wandelaars.

Als er in groepsverband wordt gelopen, wordt er ook veel gezongen. Een traditioneel avondvierdaagselied is ‘Potje met vet’: ‘Eerste couplet, tèdèdèdè, ik heb een potje met vet, tèdèdèdè, ik heb een potje potje potje potje vehèhèt al op de tafel gezet, tèdèdè, tweede couplet’, enz....
Een andere traditie is het warme onthaal van de wandelaars bij binnenkomst op de laatste avond. Zij worden dan behangen met bloemen en snoep. Tegen dat laatste probeert men tegenwoordig wel iets te doen. Ze zijn net zo blij, dat kinderen eindelijk eens vanachter hun computer of Nintendo vandaan komen om, in ieder geval voor vier dagen in het jaar, de dagelijkse norm van 60 minuten bewegen per dag te halen, dan moeten ze niet meteen weer worden volgepropt met snoep.

Helemaal aan het eind wacht de ultieme beloning: de MEDAILLE.