Brabants

Mijn schoonfamilie is Brabants. In het begin, zo’n twintig jaar geleden, had ik soms moeite om ze te verstaan. En soms leidde het accentverschil tot grappige situaties. Zo zei mijn schoonmoeder een keer bij het inschenken van de vla: ‘Zeg maar hûuh.’ Dus ik zei: ‘Hu.’ Dat bleek niet goed te zijn. Tsja, bij ons zeggen ze gewoon ‘Ho’.

Don spreekt over het algemeen aardig ABN (Algemeen Beschaafd Nederlands). Maar met één woord heeft hij zijn afkomst altijd verraden: peperkoek. In de rest van het land, of in ieder geval in het westen, waar ik vandaan kom, zeggen we ontbijtkoek. Dat staat ook op de verpakking. Dus ik bleef stug ontbijtkoek zeggen. Tot we met ons gezinnetje naar Brabant verhuisden. Toen heb ik me overgegeven en ben ik ook peperkoek gaan zeggen. Maar andere uitdrukkingen ben ik blijven weigeren. 

Acht jaar lang hebben we in Brabant gewoond, helemaal in het oosten, bij het drieprovinciënpunt met Limburg en Gelderland. Annika is een geboren Brabantse en Rozanne heeft een echt zachte -g-. Ik vond het wel grappig om die Brabantse manier van praten te horen.

Enkele voorbeelden:

• In Oost-Brabant zit je niet op voetbal of op ballet, maar eronder! Mijn zoontje zit onder voetbal of onder ballet.
• Ik woon langs haar, ik zit langs hem. Ook zo raar. Langs houdt een beweging in: Ze loopt langs. Je kunt niet langs iemand zitten.
• Of wat dacht je van: ‘Zal ik de koffie inschudden?’ Nou, dat zal me een zootje worden. Oh, ze bedoelde inschenken.

Twee jaar geleden hebben we het Brabantse land weer verlaten. Maar de peperkoek is gebleven. Als er gasten zijn, moeten we wel uitleggen dat we daarmee ontbijtkoek bedoelen. En Rozanne... die heeft nog steeds haar mooie zachte -g-.

Marina

Carlos Ruiz Zafón

Marina (Marina, Spanje, 1999)

Vertaald uit het Spaans door Nelleke Geel

Carlos Ruiz Zafón is één van mijn lievelingsschrijvers. De Catalaanse schrijver is vooral bekend van zijn trilogie De schaduw van de wind - Het spel van de engel - De gevangene van de hemel. Vóór hij deze succesvolle romans schreef had hij vier young adult boeken geschreven. Eén daarvan is Marina.

Marina gaat over Oscar Drai, een jongen van 15 die in een internaat woont. Op de eerste bladzijde wordt verteld dat hij ooit een week spoorloos was en in de rest van het boek vertelt hij hoe dat kwam. 

Oscar maakt kennis met het meisje Marina en haar vader Germán Blau. Zij wonen in een groot, oud, verwaarloosd huis in een wijk vol met grote, oude, al dan niet leegstaande villa’s. Marina neemt Oscar mee naar een verlaten kerkhof waar een dame, geheel in het zwart gehuld, een bezoek brengt aan een naamloos graf. Nieuwsgierig volgen ze de vrouw door oude, verlaten steegjes en komen uit in een oude, verlaten donkere kas. Daar doen ze een lugubere ontdekking en vluchten weg. Ze kunnen de zaak echter niet laten rusten en graven verder in deze duistere zaken.

De young adult boeken van Ruiz Zafón zijn griezelig en in elk van de boeken zijn wel één of meerdere momenten waarop je haren recht overeind gaan staan. Ook Marina is bizar en creepy. 

In Ruiz Zafóns boeken is de sfeer heel belangrijk. Marina speelt zich af in het oude gedeelte van Barcelona. Af en toe vond ik het wel een beetje een overkill. Echt alles is oud en verlaten. Zelfs het internaat waar Oscar woont is immens, oud en spookachtig:

‘De school stond midden in een citadel van tuinen, fonteinen, modderige vijvers, patio’s en behekste pijnwouden. Eromheen stonden sombere gebouwen met daarin door spookachtige nevel bedekte zwembaden, griezelig stille sporthallen en sinistere kapellen waar afbeeldingen van heiligen glimlachten in de weerspiegeling van de altaarkaarsen. (...) De kamers van de leerlingen bevonden zich op de vierde verdieping, aan grotachtige gangen. Eindeloze galerijen die altijd in het donker lagen, en die altijd een lugubere echo bewaarden.’ 

Ook krijg je snel achter elkaar veel verschillende levensverhalen te lezen. Dat vond ik soms ook een beetje té.

Maar afgezien daarvan is ook dit weer een gaaf boek. Het is spannend en je wil gewoon weten hoe die scène afloopt, of ze er heelhuids uit komen. Je blijft dus doorlezen en hebt het boek zo uit.

Film: Ernest & Célestine

Voor haar verjaardag had Annika een aantal dvd’s gekregen, waaronder dit pareltje: Ernest & Célestine, een Frans-Belgische tekenfilm uit 2012. En met tekenfilm bedoel ik ook een echte ouderwetse tekenfilm. Het doet een beetje schetserig aan en is niet heel precies ingekleurd. Het ziet eruit alsof het met waterverf is gedaan. 

De film is gebaseerd op een serie boeken met dezelfde titel van de Belgische Gabrielle Vincent (1928-2000). Voor haar carrière als schrijver en illustrator schilderde ze aquarellen. Dat is dus duidelijk terug te zien in de animatie.

Ernest & Célestine is het verhaal van een onwaarschijnlijke vriendschap tussen het jonge muisje Célestine en de grote beer Ernest. Zij leven in een samenleving, waarin deze twee bevolkingsgroepen gescheiden leven: de muizen wonen onder de grond, waar ze een hele stad hebben gebouwd, en de beren wonen boven, ook in hun eigen stad. 

Célestine is nog een kind. Ze woont in een soort internaat en slaapt op een grote slaapzaal. Voor het slapen gaan, komt een mevrouw een verhaaltje vertellen over de grote boze beer die graag muizen eet. Célestine is echter helemaal niet bang voor beren en heeft een tekening gemaakt van een beer met een muis in zijn armen. Dat wordt haar niet in dank afgenomen. Muizen horen nu eenmaal bang te zijn voor beren, anders loopt het slechts met ze af.

‘s Avonds wordt een groepje jonge muizen naar boven gestuurd om... tanden te stelen. Célestine gaat naar een huis van een berenfamilie om de tand te stelen die een jongetje onder zijn kussen gaat leggen. Maar ze wordt ontdekt en het blijkt dat moederberen heel bang zijn voor muizen. 

Célestine weet te ontsnappen, maar komt vast te zitten in een vuilnisbak. In de ochtend wordt ze gevonden door de grote beer Ernest, die erg veel honger heeft. Hij wil haar opeten, maar Célestine protesteert. Dat is het begin van een bijzondere vriendschap.

De mensen...eh... muizen en beren om hen heen zien die vriendschap echter niet zitten en veroordelen hen hierom. Zouden ze vrienden kunnen blijven? 

Ernest & Célestine is een mooie en grappige tekenfilm voor groot en klein (vanaf 6 jaar). Een aanrader.

Post!

Deze week heb ik zeven kaartjes ontvangen, uit Taiwan, de Verenigde Staten, Finland, Duitsland, Rusland en India. Het was dus weer een internationaal gebeuren.

Het eerste kaartje kwam uit Taiwan, van Silas:

Het kaartje komt uit Tainan, een stad in het zuidwesten van het eiland Taiwan. De stad is in de 17de eeuw gesticht door de VOC als handelspost. Toen heette het Fort Zeelandia. Ik weet niet precies wat de afbeelding inhoudt, maar ik denk, dat dit het fort is zoals het er nu uitziet. Op de achterkant van de kaart staat namelijk onderstaande tekening. Dat lijkt op een oud-Hollands fort:

De volgende kaart is ook een exotische:

Deze heeft een mevrouw uit India mij gestuurd. Het is een foto van de Haji Ali moskee en tombe in Mumbai. Het is in 1431 gebouwd ter ere van Sayyed Peer Haji Ali Bukhari, een rijke islamitische koopman, die wonderen had verricht. Elke donderdag en vrijdag wordt het heiligdom door 40.000 pelgrims bezocht.

De volgende kaart is Duits. Dit is de Ravensberger Spinnerei. Hij is me toegestuurd door Cora. De foto is een beetje raadselachtig. Hoe moet ik hem nou houden? Eerst hield ik hem zo:

Toen dacht ik, dat hij zo hoorde:

Maar nu vermoed ik, dat hij toch andersom hoort - met de weerspiegeling boven - want daarin zie je het hele gebouw.
Het gebouw werd gebouwd tussen 1855 en 1857 in Beilefeld en was de grootste vlasspinnerij van Europa. In 1974 moest de spinnerij haar deuren sluiten. Momenteel zitten er onder andere een volkshogeschool, een historisch museum en een discotheek in.

Deze schattige kleine panda woont in de Minnesota Zoo, Verenigde Staten. Het kaartje heb ik gekregen van Erik.

Een leuke illustratie met boerderijdieren uit Finland:

Gekregen van Ari.

Nog een kaartje uit de VS:

Volgens afzender Rita is dit een typisch landschap dat je 's zomers langs de wegen kunt zien.

Tot slot een mooi plaatje uit Sint-Petersburg:

Gekregen van Polina. Het is een kunstwerk van Artyom Artyakov. Op deze site kun je meer van zijn werk zien. Ik vind het fantastisch.

Taalkwestie: 's maandags, 's dinsdag?

Laatst zaten we tijdens het ontbijt te praten over de dagen van de week. We kwamen erachter dat je wel ‘s Maandags moet ik naar school kunt zeggen, maar hoe zeg je dat je op dinsdag naar school moet? ‘s Dinsdags? Nee, dat klinkt niet. ‘s Woensdags kan dan weer wel, maar ‘s donderdags en ‘s vrijdags? Mwâh, klinkt raar. Met de zaterdag en zondag weet je het niet, want dan is die ‘s niet te horen. Je weet dus niet of je zaterdags of ‘s zaterdags zegt.

Dus hoe zit het nou? Tijd om het uit te zoeken!

Ik kwam terecht op de sites van de Nederlandse Taalunie, Onze taal en Wiktionary, onderdeel van Wikipedia. Daar viel de oplossing te lezen. 

De ‘s komt van des, wat de tweede naamval is van de. Eigenlijk was het dus des maandags, des avonds, des zomers, nu is het ‘s maandags, ‘s avonds en ‘s zomers. Het betekent elke maandag, avond, zomer.

Maar wanneer zetten we die ‘s ervoor? Je kan hem zetten voor zaterdags, zondags, maandags en woensdags. Het hoeft echter niet. Je kunt zowel woensdags als ‘s woensdag zeggen en zowel zondags als ‘s zondags schrijven. Alleen bij de dinsdag, donderdag en vrijdag kun je er geen ‘s voor zetten. Het is dus dinsdags en niet ‘s dinsdags. Volgens het Prisma Stijlboek uit 1993 komt dat doordat de stemloze s niet op zijn plaats voelt voor de stemhebbende d en v. 

En nu moet ik gaan, want ik doe ‘s maandags altijd boodschappen.

Film: Paddington

De voorjaarsvakantie is voorbij en het lijkt wel echt ineens voorjaar geworden. ‘s Morgens bij het opstaan is het alweer bijna licht. Heerlijk! Helaas was ik de helft van de vakantie ziek, dus we hebben niet veel samen kunnen doen. Maar vrijdag zijn we toch nog met z’n vieren naar de film geweest. Naar Paddington.

En dat was erg leuk! Don heeft eigenlijk een hekel aan Beertje Paddington en zei dus dat hij niet naar de film wilde. Maar zodra hij de trailer zag, was hij om. De trailer is erg grappig, net als de hele film. Er zijn echter veel trailers in omloop en als je er te veel bekijkt, heb je zo ongeveer de hele film al gezien. 

Paddington is een beer uit Peru. Hij woont daar bij zijn oom en tante, die ooit een ontdekkingsreiziger uit Londen hebben ontmoet. Daaraan hebben zij een marmeladeverslaving overgehouden en een verlangen om naar Londen te gaan. Daar zouden ze van harte welkom zijn bij de vriendelijke avonturier. 

Als tijdens een aardbeving oom overlijdt en tante daarna naar een berenrusthuis gaat, vertrekt Paddington als verstekeling per vrachtschip naar Engeland, bevoorraad met heel veel potten marmelade. Zijn tante had hem een kaartje om zijn nek gehangen: ‘Please, look after this bear.’ 

Zo komt de kleine beer terecht op Paddington Station. Hij wordt opgepikt door een gezin, waar hij één nachtje mag blijven slapen. Daarna gaan ze op zoek naar de ontdekkingsreiziger, waar Paddington wil gaan wonen.

Uiteraard is er ook een slechterik in de film: een medewerker van het natuurhistorisch museum (Nicole Kidman met strak kapsel), die niet wacht tot dieren dood zijn voor ze ze opzet. Ze bestelt gewoon levende exotische exemplaren en brengt die eigenhandig om. Een Peruviaanse beer ontbreekt nog in haar collectie. 

Bij het vangen van de beer krijgt ze hulp van de buurman van de familie waar Paddington logeert. Deze man (waarin fans van Dr. Who de huidige Doctor herkennen) is een fatsoensrakker die vindt, dat beren niet in een nette buurt thuishoren.

Kortom: genoeg ingrediënten voor een spannend verhaal. Paddington zorgt ervoor dat het ook een erg grappig verhaal wordt. Hij is namelijk totaal ongepast een de menselijke beschaving en zo gedraagt hij zich ook. Maar uiteindelijk... komt alles op zijn pootjes terecht.

Paddington draait nu in de bioscoop.